Meslek hayatımızda karşılaştığımız nadir ve eğitici özelliği olan vakalar tıbbi literatürde vaka sunumu (case report) şeklinde yayınlanır. Bugün sizlere meslek hayatımda karşılaştığım üç vakalardan birini paylaşacağım.
Böbrekte oluşan taşlar kendiliğinden idrar akımıyla idrar kanalına doğru ilerler. Bunu bir tepeden aşağıya doğru yuvarlanan kayaya, bir yokuştan bırakılan tekerleğe benzetebiliriz. Ancak idrar kanalının çapı belli büyüklükteki taşların geçişine izin verir. Daha büyük taşlar idrar kanalını tıkar, böbrekte şişme yapar ve ciddi ağrıyla birlikte hastayı acil servislere götürür. Genel olarak 5 mm’den küçük taşlar %85 oranında kendiliğinden düşerken, boyut arttıkça maalesef düşme şansı azalır ve tedavi ihtiyacı doğar.
1cm’den büyük taşların düşme şansı çok düşük olduğu için mutlaka tedavi önerilmektedir. Şimdiye kadar meslek hayatımda gördüğüm en büyük boyuttaki kendiliğinden düşen taş 15 mm idi. Bu hastamız ameliyat olacağı sabah evde taşını düşürüp bize iyi haberle gelmişti. Yakın zamanda gördüğüm hasta ise 3 haftalık sancılı dönem sonrası cinsel organın içindeki idrar borusunu tıkanması şikayetiyle başvurdu. İdrar kanalının ağzını tıkayan bir taş vardı. Bu taş ameliyathanede uç kısmı parçalanıp bütün halinde çıkarıldı. Çıkarılan taş zeytin çekirdeği büyüklüğündeydi (18 x 12 mm). İdrar kanalından atılan ve benim şimdiye kadar gördüğüm en iri taştır bu.
İdrar yollarında herhangi bir problem veya başka bir taş var mı diye sistoskopi yapıldığında ise böbrekten idrar kesesine idrar taşıyan kanalın çok genişlemiş hatta sistoskopun rahatlıkla içeri girebilecek genişlikte olduğunu gördük. Hasta daha önce sancılı dönemde hastaneye başvurmadığı ve gerekli filmler çekilmediği için kesin emin değiliz ancak sağ böbrek kanalının bu kadar geniş olması bize bu taşın sağ böbrekten düştüğü izlenimini verdi.
Bu hastadan çıkarılacak mesaj: Yan ağrılarınız varsa mutlaka üroloji hekimine muayene olun. Taşı olan hastalar sizler de doktorunuzun önerdiği aralıklarda kontrollerinizi yaptırın. Herkes bu hasta kadar şanslı olmayabilir. Hep söylediğimi bir örnek vardır: 3 mm’lik bir taşın düşmeyip idrar kanalını tıkadığını da gördüm, 18 mm boyutunda taşını düşüreni de. Siz hayatınızı şansa bırakmayın.
Sağlığınızı ihmal etmeyin.
Üroloji Doktoru / Ürolife Kliniği / Taşssız Hayat
